Kocabaş (Şeker Pancarı, Höngül)

Evet efendim bu gördüğünüz çaylarınıza, kurabiyelerinize, pastalarınıza koyduğunuz şekerin ham maddesi olan şeker pancarı. Tahmin ediyorum ki çoğu kişi şeker pancarı görmemiştir. Osmancık’ta çokça yetişen şeker pancarı haşlanarak bir nevi tatlı yapılır, dilimlenerek servis edilir. Kokusu haşlanmış mısırı veya patatesi anımsatır ve de çok lezzetlidir. Eve girip de kokusunu duyunca mısır haşlamışlar sanırsınız. Kendisiyle aranız pek iyi değilse öğrenince küçük bir hayal kırıklığı yaşarsınız :) Benim de 40 yıl geçse aklıma gelmez ama oldu mu da 1 – 2 dilim de olsa gideri vardır…

Adına kimse “şeker pancarı tatlısı” demez tabi, adı “kocabaş” ya da “höngül” olarak geçer.

2020 yılından fotoğraf güncelleme vesilesi ile bir ekleme:

Geçenlerde instagramda “bunu bilen var mı?” diye sormuştum. Tabi yorumların yarısı tutmadı. Yer elması diyenler, kolakas diyenler… :) Bileni de çokmuş yine de. Tumba, dak, kümbüt gibi değişik isimlerini de öğrenmiş oldum. Hatta küle gömülerek pişirilip yendiğini ve tarhana çorbasını pişirirken içine dilimlendiğini de öğrendim. Bir de anneannemden bunun dışında haşlanıp soğanla kavrulanını duymuştum.

Memleketten gelen anneannem İstanbul’da bile bulmuş da almış. “Çok tatlıymış” dediğine göre. Çünkü nasıl ki kavun – karpuzun tatsız çıkma ihtimali varsa bunun da varmış. Anneannem soyarken kısa bir videosunu da çektim. Videoyu aslında sessiz yayınlayacaktım ama arka fonda ponçigimin belli belirsiz sesi ile birlikte anneannemin beslemelerle, hamdelelerle, dualarla nasıl soyduğu da yer alsın, bizlere de örnek olsun, anı kalsın istedim. Ne güzel bu “eskiler”…

Malzemeler
 Şeker pancarı
 1 - 2 avuç toz şeker
 Su

Yapılışı
1

Şeker pancarını -mümkünse fırçalayarak- güzelce yıkayın. Patates gibi toprak altında yetiştiği için biraz çamurlu olabiliyor. Yıkadığınız pancarı düdüklü tencereye koyun. Üzerine her ihtimale karşı 1 – 2 avuç şeker serpebilirsiniz. Az önce dediğim ibi tatlısı da tatsızı da olabiliyor. Pancarın yarısına kadar su doldurun ve düdüklü tencerede 1 saat pişirin.

2

Pişen pancarları büyük bir tabağa alın ve mümkün olduğunca sıcakken soyun. Soğudukça soyulması zorlaşıyor.

3

Soyduğunuz pancarı dilimleyerek servis edin.

Malzemeler

Malzemeler
 Şeker pancarı
 1 - 2 avuç toz şeker
 Su

Talimatlar

Yapılışı
1

Şeker pancarını -mümkünse fırçalayarak- güzelce yıkayın. Patates gibi toprak altında yetiştiği için biraz çamurlu olabiliyor. Yıkadığınız pancarı düdüklü tencereye koyun. Üzerine her ihtimale karşı 1 – 2 avuç şeker serpebilirsiniz. Az önce dediğim ibi tatlısı da tatsızı da olabiliyor. Pancarın yarısına kadar su doldurun ve düdüklü tencerede 1 saat pişirin.

2

Pişen pancarları büyük bir tabağa alın ve mümkün olduğunca sıcakken soyun. Soğudukça soyulması zorlaşıyor.

3

Soyduğunuz pancarı dilimleyerek servis edin.

Kocabaş (Şeker Pancarı, Höngül)
(Visited 5.894 times, 2 visits today)

31 Comments

  1. şule 17 Nisan 2006 at 15:25

    şeyma hangisine yorum yazacağımı şaşırdım inan. beni çocukluğuma götürdün. bizim evde de anneme köyden geldikçe haşlardı ve dilimleyip yerdik. pancarı, kocabaşı duydum ama diğer ismi senden duydum ilk defa. uzun zaman oldu tatmayalı, sizlere afiyet olsun benim için de yiyin.

  2. Şeyma 17 Nisan 2006 at 23:32

    Siz de biliyosunuz demek pancarı. Ben genelde çok düşkün değilimdir ama annemler çok sever bizde de…:)

  3. Seyhan 12 Haziran 2006 at 13:59

    şeker pancarını çok severim,şimdi de cnm çekti bak!ama daha önce pişirirken şeker serpmek aklımıza gelmemişti nedenle.zaten ben o kdr seviyorum ki tatsız çıksa bile aldırmıyorum ama artık şekersiz pişirmiyeceğim:)

  4. Şeyma 12 Haziran 2006 at 15:25

    Seyhancım bigün gelin Seda’yla da size de ikram edeyim inşallah. Duyduğum kadarıyla George Clooney de bayılıyomuş şeker pancarına;)

  5. Mehmet Alparslan UYMAZ 26 Ekim 2006 at 20:35

    Ya Allah razı olsun bende küçükken anneannnem yapardı dün Ankara’ya gelirken yolda Yozgat Kırıkkale arasında yığınla şeker pancarlarını gördüm aklıma geldi durdum ve adamlardan bir kaç tane pancar aldım ama kara kara nasıl yapılacağını düşünüyordum, çükü ne kadar haşlamam gerektiğini bilmiyordum ayrıca ben soyup da haşlamayı düşünüyordum ve şeker atılacağınıda tahmin edemezzdim. Bizim oralarda (Erzincan) kocabaş veya högül demezler adına dâg (ince a ve inca g ile)derler diğer adlarınıda bilmediğim için öylesine aramıştım bu site çıktı karşıma.

    Herkese afiyet olsun ben gidip şunları bir pişeryim.

  6. Şeyma 26 Ekim 2006 at 20:53

    Mehmet Bey, bu konuda size yardımcı olabildiğim için sevindim. İnsanın özlediği bir lezzete ulaşması bazen zor olabiliyor. İnşallah yardımım olur. Afiyet olsun şimdiden:)

  7. Celil Atilla 07 Ocak 2007 at 01:52

    kardeşimin adını, şeker pancarının (dag) nasıl pişirildiğini tarif eden bir internet sayfasında görünce şaşırdım. sonra dedimki kendi kendime niye şaşırıyorsun 28 yıllık kardeşini halen mi tanıyamadın? Afiyet olsun gardaşşşş. Ha bu arada yukarıda yorumunu ekleyen Mehmet Alparslan benim kardeşim :)

  8. Muazzez Ünalan 29 Ekim 2007 at 20:37

    slm şeker pancarı anadoludan bır tanıdıgım getirdi ve Annem bahsedersi yemegini aklımda pek bu siteyi bulmakla ne kadar sevindigimi ifade etmek için sizler tşk ediyorum ve bu tarıfle şeker pancarını bende tadabılecegim.. Merak hep ederdim ..başarılar..

  9. Bekir YILMAZ 04 Kasım 2007 at 14:22

    yolumun üstünde birsürü şeker pancarı vardı, izinle teyzeden 2 tane aldım, tarifinizi deniyorum. bakalım güzel olacak mı?

  10. şenay kaynak 13 Kasım 2007 at 12:29

    dün köyümden geldim(kırklareli-pınarhisar-islambeyli köyü)birde pancar aldım da annem pişirir biz yerdik nasıl pişiricem derken aklıma geldiniz çok teşekkür ederim hep imdadıma yetişiyorsunuz.

  11. jale 03 Aralık 2007 at 19:17

    şeker pancarının diğer adı neydi?bilen varsa yazabilir mi?Lütfen

  12. Şeyma 22 Aralık 2007 at 20:17

    Muazzez Hanım, tariften ve şeker pancarından memnun kalırsınız inşallah.

    Şenay Hanım yardımcı olabildiğime çok sevindim.

  13. semih oktay 06 Ocak 2008 at 01:37

    Haşlanmışpancartatlısısever arkadaşlarım,

    5 ocağı 6 ocağa bağlayan 2008 akşamı kitap okuyordum.Bir roman.Şöyle bir cümle okudum:”Yüzü hamamda bize sundukları şeker pancarı gibi kızardı.”İranlı kocası olan baldızım(!) bizdeydi.Karımla lif örüyorlardı.Bu cümleyi onlara okudum.”Şeker pancarını niye pişirirler ki?” diye sordum.Baldızım:”Aaa,enişte,İran’da kırmızı şeker pancarını sokaklarda bizdeki seyyar mısırcılar gibi satıyorlar.” dedi.”Olur mu canım öyle şey,şeker pancarı değildir o!” dedim.Çok bilirim!”Vallahi enişte hem de öyle lezzetli oluyor ki” dedi.İşte bir araştırayım,dedim ve buradayım.Nasıl yapıldığını tam bu siteden ( http://yemekcini.typepad.com/yemek_cini/2006/04/kocaba_eker_pan.html )öğreneyim derken baldızım: “Enişte Muhammed onu öyle güzel pişiriyor ki,parmaklarını yersin.” dedi.

    Yaa…işte böyle…Şubat ayında gelecek nasıl olsa Muhammed,not aldım,o zaman yaptıracağım da şeker pancarını nasıl bulacağım.Üstelik kırmızı olanını!

    Saygılarımla,
    Semih Oktay
    5/6 Ocak 2008

    Hangi romanı okuduğumu merak eden kitapsever arkadaşlar için notumdur:
    Kitap adı: KİMYA HATUN
    Yazarı: İranlı Saide Kuds
    Konu: Mevlânâ’nın üvey kızı Kimya Hatun’un Gerçek Hikâyesi
    Sayfa: 299

    İpucu notu: Ben daha seksendokuzuncu sayfadayım.

  14. Şeyma 20 Ocak 2008 at 22:28

    Semih Bey, yorumunuzu keyifle okudum:) Deneyince beğenirsiniz inşallah. Yalnız şeker pancarını nereden bulacağınız konusunda bir fikrim yok. İstanbul’da hiç rastlamadım. Bize anneannemler tarlalarından getirmişlerdi. Görüşmek üzere:)

  15. ŞENGÜL 08 Ekim 2008 at 08:57

    şeker pancarının başka tarifi yokmu. şeker pancarından başka hiç yemek falan yapılmıyormu. Elimde bir sürü var ama nasıl yapıcağımı bilmiyorum. Haşlaması çok şekerli oluyo yenmiyor

  16. ayse 12 Ağustos 2009 at 14:17

    turşusuda oluyor tavsiye ederim :)

  17. jatmanday 12 Ağustos 2009 at 14:17

    merhaba ben umut. ordu’luyum. daha önce şeker pancarı hiç görmedim. tatlısınıda doğrusu merak ediyorum. şeker pancarı tatlısına verdiğiniz höngül ismini biz orduda patatesin 2. adı olarak kullanırız. patatesin bizim yöremizde bir diğer ismide kartubu dur. :) höngül isminin nereden geldiğini kökenini araştırmak istedim size rastladım… yörelerimizi tanıtmamız tanımamız çok güzel. bu güzelliklere sevgili devlet büyüklerimizde kulak versede dünyaya tanıtsak ne kadar güzel adetlerimiz,yemeklerimiz, oyunlarımız olduğunu. kültürel faaliyetlerimizi sadece o bölgemizin insanları biliyo kendi içimizde bile ne olup bittiğini aslında tam olarak bilemiyoruz… teşekkürler…

  18. arif yolcu 22 Ağustos 2009 at 09:44

    şeker pancarından kalle yemegi varki çok özel tat bu yemek sadece ZEYTİN DERESİ KONACA KÖYÜNDE yapıldığını biliyorum

  19. senem 16 Eylül 2009 at 23:17

    merhabalar bende kırmızı pancar diye sipariş verdigim pancar malasef kocabaş pancarı çıktı şimdi 1 çuval geliyomuş nasıl yaparımda bunu tüketirim diyodum artık bu şekilde yaparım ama ben turşusunu koymak istiyorum bana yardımcı olursanız sevinirim beyaz pancarın turşusu olmazmı kırmızı pancar gibi saygılar

  20. Şahsen Özmen 30 Kasım 2010 at 15:52

    Tarif ararken karşıma çıktınız…Ben de Ankara Şeker Fabrikasını gezerken merak edip pancar almıştım..Dogal şekeri nasıl alırım deyip pişirmeye heveslendim…Mikro dalgada denedim fena olmadı..Şimdide bu tarifi deneyecegim..Fakat tekrar şeker koymayacagım…Umarım güzel olur…Teşekkurler…Herkese afiyet şeker olsun….

  21. halef 04 Aralık 2010 at 14:06

    teşekürler iyi bir lezzete benziyor mutlaka denemek istiyorum emeğe sağlık

  22. yasemin 10 Kasım 2011 at 10:28

    teşekkür ederim elımde kocabaş var ve suda nasıl pişirecegimi bılmıyordum öğrendim.

  23. Veysel Asım CAMCI 18 Şubat 2012 at 15:16

    siz birde fırında yapsınlarda o zaman yiyin şeker pancarını nasıl oluyormuş :))) Eskiler iyi bilir kor ateşin içine atılır ekmek fırınında yani ve üstü tamamen her yeri kararıncaya kadar fırında tutulur içi sulanıp şekerlenir üstü karamelize olur ve dış kabuğu ve kömürleşmiş kısımları dikkatle soyulur arkasından az soğuduktan sonra üzerine tarçın vb. şekerli şeylerle gidebilecek her türlü baharatda yapılarak veya baharatsızda yenebilir tadına ise doyum olmaz ….

  24. Şeyma 19 Şubat 2012 at 16:02

    Anneannem eskiden kuzine sobada yaptıklarını anlatmıştı geçen. Ama kor ateşin içine atılan ve tarçın ilave edilen hali kesinlikle çok daha cazip. Teşekkürler :)

  25. zafer 31 Mart 2012 at 18:19

    slm pancarı ne kadar seven ve merak eden varmıs :) pancar aslında kara fırındada güzel olur özelliklede köy fırınlarında. kuzinelerde sadece tepsiye koyup fırına yada kuzineye vermek yetio pistigini kokusundan anlayabilirsiniz :)) tursusuna gelince sapından dal tursusu yapılıo ama harika oluo tadı anlatılmaz bi alısırsanız her sene muhakkak yaptırırsınız :)

  26. ayşegül 22 Haziran 2013 at 15:54

    merhaba başka bir tarif için sitenizde dolaşırken ; yıllardır memleketinin tatlarına hasret biri olarak çok mutlu oldum.yürekten teşekkür ederim..her biri bana okadar tanıdıkki tadı boğazımı burdu burnumun direği sizladı ,gözlerim dolu dolu pancarı getirtemem ama şimdi bunlardan birini yapcam emin olun.bu arada bizim birde özellikle sungurlu yöresine has “soku köftemiz “vardır lütfen birde onu araştırırmısınız ..sağlıcakla sevgiyle kalın.:)

  27. Şeyma 20 Temmuz 2013 at 17:25

    Google’dan baktım ama soku köftesiile ilgili bir şey bulamadım. Sizde tarifi varsa öğrenmekten memnuniyet duyarım :)

  28. DILEK 30 Ekim 2014 at 00:38

    MEHRABA BENIM ANNEM PANCARI NOHUT YESIL MERCIMEK ET SOGANLA TABIKI BAHARATLARIDA VARDI, AMA BEN ONUN TARIFINI ARIYORDUM . ACABA BILEN VARMI

    SONSUZ SEVGILERIMLE

  29. Hakan Sav 18 Ekim 2015 at 20:53

    ANKARA şeker fabrikasinda calisiyorum,bir arkadasim seker pancari istedigi icin 6-7 tane getirdim ona fabrikadan 4-5 tanesini goturdu bir kac tanede bana kaldi napayim napayim diye dusunurken internetten bi arastirayim dedim ve burayi buldum…Ben soyup haslayayim diye dusunmustum cunku cok camurlu,firca demissiniz ??? Nasil bir firca kullanacagima karar veremedigim icin bu secenegi atliyorum…Bi deneyelim bakalim tadı nasilmis ilk defa yiyecegim cunku…Pancar bulamayip Ankarada olanlar fabrikaya ugrarsa yardimci olabilirim cunku icerde pancar yuklu 500 kamyon ve bir o kadar da pancar yigini var etimesgutta oturanlar varsa goruyorlardir :) Iyi aksamlar

  30. Şeyma 04 Kasım 2015 at 13:11

    Patates vs gibi sebzeleri temizlemek için sebze özel sebze fırçaları var. Ama bir diş fırçası bile olabilir. Tadını beğendiniz mi bari? :) Alışık olmayanlar beğenmeyebiliyor ama lezzetli ve hafif oluyor.

  31. elif 05 Nisan 2016 at 19:17

    teşekkür ederim güzel insanlar :)

Yorum Yap

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.